قهوه یکی از محبوب‌ترین نوشیدنی‌های جهان است که برای بسیاری از افراد به‌عنوان یک محرک انرژی و افزایش هوشیاری در طول روز مصرف می‌شود. اما برخی افراد پس از نوشیدن قهوه به مشکل بی‌خوابی یا اختلالات خواب دچار می‌شوند. این مسأله می‌تواند تجربه‌ای ناخوشایند باشد و بسیاری از افراد می‌خواهند بدانند که چرا چنین اتفاقی می‌افتد. در این مقاله، به دلایل بررسی سوال چرا برخی از افراد با نوشیدن قهوه بی خواب می شوند؟ پرداخته می‌شود (اگر به این موارد علاقه دارید، می توانید مقاله آشنایی با شایعات مصرف کافئین را مطالعه کنید).
کافئین: عامل اصلی بی‌خوابی
اولین مسئله در زمان پاسخ به سوال چرا برخی از افراد با نوشیدن قهوه بی خواب می شوند؟ توجه به کافئین به عنوان عامل اصلی بی خوابی است. کافئین یکی از اصلی‌ترین ترکیبات موجود در قهوه است که تاثیرات شدیدی بر سیستم عصبی مرکزی دارد. این ماده به عنوان یک محرک عمل می‌کند و بر روی مغز و بدن اثراتی دارد که از آن جمله می توان به افزایش هوشیاری، کاهش خستگی و افزایش انرژی اشاره کرد.
کافئین با مسدود کردن گیرنده‌های آدنوزین در مغز عمل می‌کند. آدنوزین یک ماده شیمیایی است که به طور طبیعی در مغز تولید می‌شود و مسئول ایجاد احساس خواب‌آلودگی و آرامش است. وقتی کافئین به این گیرنده‌ها متصل می‌شود، اثرات آدنوزین را مهار کرده و باعث افزایش سطح بیداری می شود.
این تاثیرات ممکن است باعث شود که مصرف قهوه حتی ساعت‌ها بعد از نوشیدن آن نیز باعث بیدار ماندن افراد شود. به همین دلیل، افرادی که به کافئین حساس‌تر هستند، حتی اگر قهوه‌ای با مقدار کافئین کمتر مصرف کنند، همچنان ممکن است شب‌ها با مشکل خواب مواجه شوند. مجله Huston در مورد سوال چرا برخی از افراد با نوشیدن قهوه بی خواب می شوند؟ می گوید:
Caffeine works by blocking sleep-promoting receptors in your brain called adenosine receptors
کافئین با مسدود کردن گیرنده های تحریک کننده خواب به نام گیرنده های آدنوزین عمل می کند
نحوه واکنش بدن به کافئین
یکی دیگر از پاسخ هایی که به سوال چرا برخی از افراد با نوشیدن قهوه بی خواب می شوند؟ مد نظر قرار می گیرد، نحوه واکنش بدن به کافئین است. مقدار حساسیت به کافئین در افراد مختلف متفاوت است. برخی از افراد به کافئین به شدت حساس هستند و حتی مصرف مقدار کمی از آن می‌تواند تاثیرات زیادی بر خواب آنها داشته باشد. این حساسیت به کافئین می‌تواند ناشی از ژنتیک باشد، به طوری که برخی افراد به طور طبیعی توانایی کمتری در تجزیه و متابولیزه کردن کافئین دارند.
کافئین به طور معمول پس از مصرف وارد جریان خون می‌شود و اثرات خود را از حدود ۱۵ دقیقه بعد شروع می‌کند. اثرات این ماده می‌تواند چند ساعت ادامه داشته باشد و در برخی افراد تا ۸ ساعت بعد از مصرف قهوه هم احساس بیداری و هشیاری را حفظ کند. به همین دلیل، افرادی که سیستم متابولیکی کندتری دارند، ممکن است برای مدت طولانی‌تری تحت تاثیر کافئین قرار بگیرند و در نتیجه خواب خود را از دست بدهند.
مصرف قهوه در ساعات دیر وقت
اکنون باید در پاسخ به سوال چرا برخی از افراد با نوشیدن قهوه بی خواب می شوند؟ به مصرف قهوه در ساعات دیر وقت توجه داشته باشیم. بهتر است بدانید یکی از اشتباهات رایج در مصرف قهوه این است که بسیاری از افراد در ساعات نزدیک به شب یا قبل از خواب قهوه مصرف می‌کنند. با توجه به اثرات تحریک‌کننده کافئین، مصرف قهوه در ساعات پایانی روز می‌تواند اثرات آن را بر خواب فرد تشدید کند. برخی از افراد حتی اگر قهوه را در عصر بنوشند، ممکن است همچنان شب‌ها به سختی به خواب بروند یا خوابشان دچار اختلال شود. به طور کلی، توصیه می‌شود که حداقل ۶ ساعت قبل از خواب از مصرف هرگونه نوشیدنی کافئین‌دار خودداری کنید. این کار می‌تواند به جلوگیری از بروز اختلالات خواب کمک کند و فرد را قادر سازد که یک شب خوب بخوابد.
تاثیرات فیزیولوژیکی دیگر کافئین بر خواب
تحقیقات نشان داده اند که مصرف کافئین می تواند باعث تحریک ترشح هورمون‌های استرس مانند آدرنالین و کورتیزول شود. این هورمون‌ها باعث افزایش ضربان قلب، فشار خون و افزایش سطح انرژی در بدن می‌شوند. اگر این هورمون‌ها در شب ترشح شوند، می‌توانند فرد را از خواب آلودگی طبیعی دور کرده و مانع از به خواب رفتن او شوند. در برخی از افراد، این تحریک فیزیولوژیکی ممکن است به بی‌خوابی یا خواب ناآرام منجر شود.
سخن پایانی
تا به اینجا تلاش کردیم به سوال چرا برخی از افراد با نوشیدن قهوه بی خواب می شوند؟ پاسخ دهیم. بی‌خوابی ناشی از نوشیدن قهوه می‌تواند به دلیل تاثیرات کافئین بر سیستم عصبی و فیزیولوژی بدن باشد. این اثرات به ویژه در افرادی که به کافئین حساس هستند یا آن را در ساعات نزدیک به شب مصرف می‌کنند، بیشتر مشاهده می‌شود. برای جلوگیری از اختلالات خواب، کاهش مصرف کافئین و توجه به زمان‌بندی مصرف قهوه بسیار مهم است. در نهایت، فهمیدن واکنش بدن به کافئین و مدیریت مصرف آن می‌تواند به بهبود کیفیت خواب کمک کند.
